जामखेड प्रतिनिधी
भारताची प्रथम मुस्लिम शिक्षिका फातिमा शेख यांना जयंतीनिमित्त आभिवादन.
फातिमा शेख यांचा ९ जानेवारी जन्म दिवस आहे. फातिमा शेख आधुनिक भारतची पहली मुस्लिम शिक्षिका होत्या तसेच थोर सामाजिक सुधारक होत्या .स्त्री शिक्षणाचे जनक क्रांतीसुर्य ज्योतिबा फुले आणि सावित्रीबाई फुले यांच्या सहकारी होत्या .
सुमारे १५० वर्षेही बहुसंख्य लोकांपर्यंत शिक्षण पोहोचले नव्हते. आधुनिक शिक्षणात जगाने बरीच प्रगती केली असताना भारतातील बहुसंख्य लोक शिक्षणापासून वंचित होते. मुलींच्या शिक्षणाची काय अवस्था झाली ते विचारू नका. क्रांतिसूर्य ज्योतिराव फुले यांचा जन्म १८२७ साली पुण्यात झाला. त्यांनी बहुजनांची दुर्दशा जवळून पाहिली होती. बहुजनांच्या अधोगतीचे कारण शिक्षणाचा अभाव हे त्यांना माहीत होते. म्हणूनच बहुसंख्य लोकांच्या घराघरात शिक्षणाचा प्रसार व्हावा, अशी त्यांची इच्छा होती. विशेषतः मुलींच्या शिक्षणाचे ते खंबीर समर्थक होते. आणि त्याची सुरुवात त्यांनी घरातूनच केली. सर्वोप्रथम त्यांची पत्नी सावित्रीबाई फुले
शिक्षित केले.. ज्योतिरावांनी आपल्या पत्नीला शिक्षण देऊन काम पुढे नेण्यासाठी तयारी सुरू केली. त्या काळातील सनातन्यांना ते अजिबात आवडत नाही त्यांना सर्व बाजूंनी विरोध झाला.तरीही जोतिरावांनी त्यांचे काम जोरदारपणे करत राहीले.. जोतिराव ऐकत नाहीत तेव्हा सनातनींकडून ज्योतीरांवांचे वडील गोविंदराव यांच्यावर दबाव टाकण्यात आला. शेवटी वडीलांना सक्ती करावी लागली. तेव्हा आपल्या ध्येयापासून विचलीत न होता मजबुरीत जोतिराव
फुले यांना त्यांचे घर सोडावे लागले. त्यांचा मित्र उस्मान शेख पुण्यात गंज पेठेत राहत होते. उस्मान शेख यांनी जोतिराव फुले राहायला स्वतःचे घर दिले. तेथे जोतिराव फुले यांनी पहिली शाळा सुरू केली. उस्मान शेख यांनाही मुलींच्या शिक्षणाचे महत्त्व पटले होते .त्यांची एक बहीण फातिमा होती जिच्यावर त्याचे खूप प्रेम होते. उस्मान शेख यांनी बहिणीच्या मनात शिक्षणाची आवड निर्माण केली. सावित्रीबाईंसोबत ती लिहिणं आणि वाचनही शिकू लागली. पुढे फातिमा यांना शैक्षणिक प्रमाणपत्र मिळवले.
क्रांतिसूर्य जोतिराव फुले यांनी मुलींसाठी अनेक शाळा काढल्या. सावित्रीबाई आणि फातिमा तिथे शिकवू लागल्या. जेव्हा जेव्हा त्या शिकवण्याची तिथून जात असे तेव्हा लोक तिच्यावर हसायचे आणि दगडफेक करायचे. दोघांनीही हा अतिरेक सहन करत आपले काम थांबवले नाही. फातिमा शेख यांच्या काळात मुलींच्या शिक्षणात असंख्य अडथळे आले. अशा काळात त्यांनी स्वतः शिक्षण घेतले. इतरांना लिहायला आणि वाचायला शिकवलं.शिक्षण देणाऱ्या त्या पहिल्या मुस्लिम महिला होत्या त्यांच्या शिक्षणात असंख्य अडथळे आले.अशा काळात त्यांनी स्वतः शिक्षण घेतले. इतरांना लिहायला आणि वाचायला शिकवलं. शिक्षण देणारी ती पहिली मुस्लिम महिला होती आणि त्यांच्याकडे शिक्षणाचे प्रमाणपत्र होते. फातिमा शेख यांनी मुलींच्या शिक्षणासाठी केलेली सेवा विसरता येणार नाही. घरोघरी जाऊन लोकांना शिक्षणाची गरज समजावून सांगणे, मुलींना शाळेत पाठवण्यासाठी पालकांचे मन वळवणे, ही फातिमा शेख यांची सवय झाली. अखेर त्याच्या प्रयत्नांना यश आले. लोकांच्या विचारात बदल झाला. त्यांनी मुलींना शाळेत पाठवायला सुरुवात केली. मुलींमध्येही शिक्षणाची आवड निर्माण होऊ लागली. शाळेत त्यांची संख्या वाढतच गेली. मुस्लिम मुलीही आनंदाने शाळेत जाऊ लागल्या.
✍️ यासीन शेख 9423391215 
